Vajinal Kuruluk
Vajinal ıslanma (vajinal lubrikasyon) nasıl olur?
Vajina girişinde (Bartholin ve Skene bezleri) ve rahim ağzındaki özel salgı bezleri sümüksü kıvamda, şeffaf ve kaygan bir sıvı salgılayarak vajinanın kayganlığını sağlamaktadırlar.
Sağlıklı ve konforlu bir cinsel ilişki için vagina iyice kayganlaştırılmış (sulanmış) olmalıdır.
Vajinanın girişinde bulunan salgı bezleri ile vajinal kanalın ıslanmasının sağlanmasına "vajinal ıslanma (vajinal lubrikasyon)" adı verilir.
Bartolin ve Skene Bezleri hakkında...
Vajinal salgı bezleri arasında en sık olarak Bartholin ve Skene bezleri bulunmaktadır.
Bartholin bezleri vajinal girişte sağlı ve sollu iki tarafta bulunan bezlerdir. Bartolin bezlerinin salgılarını vajinaya boşaltan kanal kısımlarının tıkanması sonucunda "bartholin absesi ve bartholin kisti" adı verilen problemler ortaya çıkar.
Skene bezleri ise idrar kanalı çıkışında ve vajinanın dış kısmında idrar kanalı çevresinde yerleşmiş olan bezlerdir. Skene bezleri vajinanın üst kısmında idrar kanalı tarafında yoğunlaşmış olan bezler olup erkekteki prostat bezine eşdeğerdir ve kadınlarda "G noktası" adı verilen erojen (hazsal) bölgeyi de oluşturan kısımdır.
Vajinal salgı, cinsel ilişkide ön sevişme sırasında kadının cinsel uyarılması ile en üst (optimum) seviyede oluşmaktadır.
Vajinal ıslanmayı sağlayan bezlerin salgıları kaygan, renksiz, şeffaf ve kokusuzdur, iç çamaşırda da iz bırakmaz. İç çamaşırda iz bırakan, kokulu, renkli, kıvamlı akıntılar vaginal enfeksiyon habercisidir. ;;
Vajinal enfeksiyonlar ile ilgili bilgiler için tıklayınız >>>
Vajinal kayganlık yürürken bile önemlidir...
Cinsel ilişki haricinde kadının yürürken bile genital dudakların birbirine sürtünme ile aşınmasını da vajinal salgı bezlerinin lubrikasyonu önlemektedir.
Vajinal kuruluk nedir?
Bazı durumlarda özellikle cinsel ilişki sırasında vagina kayganlığı yeterli olmaz, buna "vajinal kuruluk" denir. Böyle bir durumda cinsel ilişki beklenen düzeyde değildir ve hatta kadın açısından ağrılı olabilir.
Vajinal kuruluk neye bağlıdır? Vajinal kuruluk nedenleri
Vajinal kuruluk yakınması genellikle menopoz sonrası yıllarda kadınlık hormonu (estrojen) eksikliğine bağlı olarak oluşur ve menopozda hormon tedavisi ile giderilir. Ancak normal erişkinlerde de vajinal kuruluk yakınması olabilir.
Üreme çağında vajinal kuruluk nedenleri:
- Yeterli cinsel uyarının olmaması (ön sevişmenin kısa sürmesi)
- Cinsel istek azalması (Cinsel soğukluk ve isteksizlik)
- Depresyon, eşe karşı cinsel isteğin azalması
- Cinsel ilişki sırasında ağrı olması (Disparuni)
- Kullanılan bazı ilaçlar (antiderpesanlar, tansiyon ilaçları vb)
- Vajinal enfeksiyonlar
- Hormonal dengesizlikler ("Hiperprolaktinemi")
- Emzirme (laktasyon) dönemi
Vajinal Kuruluk Tedavisi
Vajinal kuruluk nedeni saptandıktan sonra tedavisi nedene yönelik olarak planlanır.
Psikolojik nedenli vajinal kuruluk nedenleri eşe karşı cinsel istek ve ilgi azalması, depresyon, ön sevişmenin yetersiz ve tatmin edici olmaması sayılabilir. Bu durumlarda cinsel terapi veya aile terapisi gerekebilir.
Diğer taraftan vajinal enfeksiyon varlığında uygun antibiotik ve fitil tedavileri verilmektedir.
Kanda süt hormonu (prolaktin) yüksekliğine "hiperprolaktinemi" adı verilir. Hiperprolaktinemi durumunda kandaki estrojen seviyesi düştüğünden vajinal kuruluk görünmektedir. Bu durumda da süt hormonunu düşüren ilaçlar verilmektedir. Eğer kişi emzirme döneminde ise prolaktin düşürücü ilaçlar verilmez, yerine vajinal lubrikantlar tercih edilir.
Günümüzde vajinal kuruluk için vajina dokusunu yenileyen ve buradaki kolajeni arttıran bazı tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır. Bunlar içerisinde genital PRP (Koldan alınan kandan elde edilen pıhtılaşma hücrelerinden zengin sıvının vajinaya enjeksiyonu), hyaluronik asid enjeksiyonları ve lazerle vajinal yenileme (vajinal rejuvenasyon) tedavileri sayılabilir.
Vajinal lubrikantlar (Vajinal kayganlaştırıcılar)
Günümüzde vajinal kuruluk yakınması olan kadınların kullanabileceği vajen kayganlığını arttırıcı özel jel, krem ve fitiller bulunmaktadır. Vajinal sulanmanın arttırılması için kullanılan tüm bu ilaçlara "vajinal lubrikantlar" adı verilir.
Vajinal lubrikanlar, cinsel ilişki öncesi vajene uygulanarak vajen kayganlığı sağlamaktadır. Tercih edilmesi gereken vajinal lubrikan vajina ile eşdeğer PH'lı (PH ayarlı) ve su bazlı olmalıdır.
Vajinal kuruluk problemi tedavi edilmeyen bayanlarda, cinsel ilişkide penisin içeride gidip gelmesi vajinal mukoza epiteli için "travma etkisi" oluşturarak vajinal enfeksiyonlara zemin hazırlamaktadır.
