Labial Füzyon

Labial füzyon, özellikle ergenlik dönemine ulaşmamış kız çocuklarda, genital bölgede yer alan dudakların birbirine yapışması ile kendisini gösteren yapısal bir durumdur. Nadiren ergenlikten sonra da görülebilir.

Labial Füzyon (Labial adezyon) Nedir?
Labial füzyon veya daha nadir bilinen isimleri ile ‘labial aglütinasyon’ veya ‘labial adezyon’ genç kızlarda veya bebeklerde özellikle iç genital dudakların birbiri ile yapışması durumudur. Labial sineşi, vulvar adezyon, vulvar füzyon, labial adherens gibi farklı isimlerle de anılır.
Labia: genital dudak,
Füzyon: yapışma, birleşme,
Sineşi / Adherens: yapışıklık terimlerinin karşılığıdır.

Labial füzyon neden olur?
Tam olarak nedeni bilinmemektedir. Ergenlik döneminden önce ve menopoz döneminden sonra daha sık ortaya çıkışı estrojen hormonu eksikliği ile ilgili bağlantısını gösterebilir.

Sık geçirilen iç ve dış genital enfeksiyonlar, alerjik hastalıklar, genital bölgenin sabunla yıkanması, dermatite neden olan vajinal tamponların, pedlerin veya çocuk bezlerinin kullanılması gibi kronik irritasyon nedenleri dudakların birbirine yapışmasına neden olabilmektedir.

Bebeklerde genelde doğumdan 6-8 hafta sonrasında ortaya çıkmaktadır. Bu döneme kadar, gebelikte annenin plasentasından geçen estrojen hormonu koruyucudur. Tüm bebeklerin %2-5’inde izlenir. 3 ay ile 6 yaş arası kızlarda daha sık görülmektedir.

Hangi hastalıklar labial adezyon nedenidir?
- Özellikle estrojen eksiliğine bağlı atrofik vajinitler
- Sık vajinitler (vajinal enfeksiyonlar)
- Vulvar lichen sclerosus
- Eroziv lichen planus
- Behçet sendromu
- Steven Johnson sendromu
- Vulvar kanserler
- Kadın genital sünnetleri
- Vulvektomi sonrası komplikasyonlar sonrası adezyonlar sıkça görülebilmektedir.

Sınıflandırması
Sorun önceden süregelen bir şekilde veya menopoz döneminde olduğu gibi sonradan da ortaya çıkabilir. İç dudaklardaki yapışma komplet (tam) veya parsiyel (kısmi) olabilmektedir.

Labial füzyon nelere yol açar?
Çoğu zaman sorun sessiz şekildedir. Bazı hastalarda ise;

İdrar Problemleri: İşeme zorlukları (çatallı ve zor işeme), sık idrar yolu enfeksiyonları (idrar deliğinin kapanmasıyla ilişkilidir)
Cinsel ilişki ağrıları (disparoni)
Cinsel ilişkiye hiç girememe (vajinismus)
Genital estetik açısından hoş olmayan görünümlere
Genital kaşıntı, yanma ve ağrı gibi sorunlara yol açabilir.
Mens (adet) sırasında vajina içine tampon yerleştirme ile ilgili sorunlar da ortaya çıkabilir.

Füzyon, komplet ise vajinal kanal girişini de kapatarak adet görememe sorununa da yol açabilmektedir.

Labial füzyon belirtileri
Hastalık çoğu zaman belirti vermeden seyreder. Çoğu kadın veya genç kız yaşadığı bu problemden habersizdir.

Muayenede dış genital alan düzleşmiş bir görünümdedir. İç dudaklar (labia minora) ya çok küçük veya yok denecek haldedir.

Labial adezyon hastalığın şekline göre önde veya arkada olabilir, bazen tüm genital alan boyunca yaygındır. Bazı durumlarda klitoris başı da bu yapışıklığın altında kalarak gömülmüştür (‘Gömülü klitoris’) ve bu nedenle orgazm olamama problemleri ortaya çıkabilir.

Labial füzyon tedavisi
Labial füzyon tedavi yöntemleri sorunu yaşayanın yaşına, şikayetlerine, yapışıklıkların düzeyi ve bölgesine göre değişmektedir.

Çocukluk dönemindeki labial adezyonların pek çoğu kendiliğinden geçmektedir, %80 hastanın 1 yıl içinde kendiliğinden açılma söz konusudur, o yüzden fazla endişeye gerek yoktur. Yalnızca estetik problemlerde labial füzyon açılması önerilmez.

Labial füzyon nasıl açılır?
Öncelikle tekrar belirtmekte fayda var; labial füzyon yalnızca fonksiyonel problemler varlığında açılmalıdır.

Bebeklik dönemindeki yapışıklıklarda örneğin idrar yapma güçlük, zorlanma veya ağrı varsa, dudaklar sağlı ve sollu elle tutulup iki yana gerilerek birbirinden ayrılarak tedavi gerçekleştirilir. İşlem lokal anestezik kremlerle gerçekleştirilebilir.

Labial yapışıklıklar açıldıktan sonra topikal (krem şeklinde) 1-3 hafta süreyle estrojen tedavisi de verilebilir. Daha sonra 4-6 ay süreyle vazelin kullanımı da yapışıklıkların yeniden oluşmasını engellemektedir.

Bebeklik veya çocukluk dönemimde idrar yapma güçlüğü gibi fonksiyonel bir sorun yoksa, her hangi bir cinsel travma oluşturmamak için hiç bir şey yapmadan beklenebilir. Aksi takdirde bu kız çocuklarında ilerleyen dönemlerde vajinismus gibi cinsel sorunların ortaya çıkma riski vardır. Durum izleme alınır. Sorun büyük olasılıkla kendiliğinden geçecektir. Ancak yapışıklıklar gittikçe artma eğilimindeyse ve adet görme, işeme ile ilgili sorunların ortaya çıkma riski varsa aktif tedaviye geçilmelidir.

Menopoz dönemindeki vulvar yapışıklıklarda genelde topikal östrojen tedavisi yeterli olmaktadır.

Genital bölgede enflamasyon varsa ‘Betametazon’ içeren kortizonlu kremler kullanılarak enflamasyon baskılanır. Bazen kortizon ve estrojen tedavisi birlikte de uygulanabilir.

Cinsel ilişkiye girmeyi zorlaştıran (disparoni) veya adet görmeyi engelleyen, skar (nedbe) dokusu ile girişi kapatan sert füzyonlarda cerrahi ile yapışıklıklar açılmaktadır (Fenton prosedürü).

Labial füzyon cerrahisi veya tedavisi sonrasında problemin tekrarlama olasılığı da söz konusudur. Bazı durumlarda yapışıklıklar vajina içine kadar ilerleyebilir. Bu durumda operasyon sonrası dilatör (genişletici çubuk) kullanımı ile yapışıklıkların yeniden oluşması da engellenebilir. Nadiren deri greftleme tekniği ile de yeni cilt yapışmaları engellenebilmektedir.